Czym jest dostępność cyfrowa strony internetowej? Wytyczne europejskiej ustawy o dostępności.
Dostępność cyfrowa oznacza możliwość swobodnego korzystania ze stron internetowych i aplikacji mobilnych przez wszystkie osoby, w tym osoby z niepełnosprawnościami. Mówimy tutaj zarówno o osobach z dysfunkcją wzroku, jak i ograniczeniami motorycznymi, poznawczymi, czy słuchowymi. Zapewnienie dostępności stron internetowych i aplikacji to nie tylko wyraz odpowiedzialności społecznej, ale również obowiązek prawny wynikający z przepisów, takich jak ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych oraz wdrażana w 2025 roku Europejska ustawa o dostępności.
Czym jest dostępność cyfrowa strony internetowej? Podstawowe pojęcia i cele
Dostępność cyfrowa stron internetowych i aplikacji mobilnych oznacza ich przystosowanie do potrzeb osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. To znaczy, że zarówno strony www, jak i aplikacje mobilne muszą być dostępne cyfrowo – umożliwiać równy dostęp do informacji, funkcjonalności oraz usług wszystkim użytkownikom, niezależnie od ich sprawności.
Standard WCAG jako fundament dostępności stron internetowych
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) to międzynarodowy standard zawierający szczegółowe wytyczne, których przestrzeganie zapewnia dostępność cyfrową. Obowiązującym w Polsce standardem jest WCAG 2.1 na poziomie AA, zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. Wytyczne WCAG dzielą się na trzy poziomy:
- Poziom A – podstawowy
- Poziom AA – wymagany dla podmiotów publicznych
- Poziom AAA – najbardziej zaawansowany, wymagany również dla niektórych przedsiębiorców
Najważniejsze zasady WCAG wpływające na dostępność cyfrową e-commerce
Wytyczne WCAG 2.1 określają wiele aspektów technicznych i projektowych, które mają bezpośredni wpływ na zapewnienie dostępności. Najważniejsze z nich to:
- Możliwość nawigowania stroną wyłącznie za pomocą klawiatury
- Wysoki kontrast kolorystyczny tekstu i tła
- Teksty alternatywne dla grafik i multimediów
- Prosty, zrozumiały język oraz czytelne komunikaty błędów
- Poprawna struktura HTML wspierająca działanie czytników ekranu
Europejska ustawa o dostępności – co zmienia dla stron internetowych?
Europejski Akt o Dostępności (European Accessibility Act) zostanie wdrożony w Polsce 28 czerwca 2025 roku. Na jego podstawie powstała ustawa o zapewnianiu dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. W odróżnieniu od ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r., która dotyczyła głównie podmiotów publicznych, nowe przepisy obejmują wszystkie sklepy internetowe – poza mikroprzedsiębiorcami.
Brak dostępności cyfrowej a konsekwencje prawne – kontrole i sankcje
Nadzór nad ustawą sprawuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). W przypadku rażącego naruszenia wymogów dostępności cyfrowej, przedsiębiorcy mogą zostać ukarani administracyjnie – nawet do 5% przychodu za poprzedni rok. Brak dostępności nie zawsze oznacza natychmiastową karę – w wielu przypadkach kontrola kończy się wezwaniem do poprawy niedostosowanych elementów strony internetowej lub aplikacji.
Deklaracja dostępności – obowiązkowy element każdej dostępnej cyfrowo strony
Dobrą praktyką – zgodną z duchem przepisów i oczekiwaniami instytucji kontrolujących – jest publikowanie na stronie internetowej aktualnej deklaracji dostępności. Taki dokument warto opracować w uporządkowanej formie. Zalecana struktura deklaracji dostępności obejmuje:
- Poziom zgodności z WCAG (najczęściej WCAG 2.1 AA)
- Informacje o niedostępnych elementach strony internetowej lub aplikacji
- Dane kontaktowe do administratora serwisu
- Sposób zgłaszania problemów z dostępnością
- Datę ostatniej aktualizacji deklaracji
W przypadku zgłoszenia trudności przez użytkownika, administrator ma 30 dni na udzielenie odpowiedzi.
Utrzymanie dostępności cyfrowej to proces, nie jednorazowe wdrożenie
Dostosowanie strony internetowej lub aplikacji mobilnej to tylko początek. Dostępność cyfrowa stron musi być utrzymywana w sposób ciągły. Każda zmiana – nowa funkcjonalność, aktualizacja designu, czy dodanie multimediów – powinna być poprzedzona analizą wpływu na dostępność.
Dodatkowo niezbędne jest regularne organizowanie szkoleń z dostępności cyfrowej dla zespołów redakcyjnych i projektowych. To właśnie osoby zarządzające treścią mogą w największym stopniu przyczynić się do zwiększenia dostępności serwisów internetowych i aplikacji mobilnych.
Jak wygląda dokumentacja dostępności cyfrowej w praktyce?
Podmioty zobowiązane do stosowania przepisów ustawy muszą posiadać dokumentację, która może zostać przedstawiona w razie kontroli. W skład takiej dokumentacji powinny wchodzić:
- Deklaracja dostępności
- Audyty WCAG (manualne i automatyczne)
- Raporty z narzędzi takich jak Lighthouse, WAVE
- Opis wdrożonych rozwiązań oraz projektów UX/UI
- Dowody szkoleń i konsultacji
Dostępność cyfrowa a wybór platformy e-commerce – aktualny stan na 2025 rok
Nie każda platforma e-commerce spełnia wymagania WCAG 2.1 AA. Oto stan zgodności najpopularniejszych systemów na dzień 15 kwietnia 2025 roku:
| Platforma | Zgodność z WCAG 2.1 AA | Uwagi |
|---|---|---|
| Shopware 6 | ❌ | Zgodność zapowiedziana na wersję 6.7 do końca 2025 r. |
| Magento 2 – Luma | ❌ | Brak zgodności – wymagana przebudowa frontu. |
| Magento 2 – Hyvä | ✅ | Deklarowana zgodność przy odpowiednim wdrożeniu. |
| Hyvä Checkout | ✅ | Zaprojektowany z myślą o dostępności. |
| OroCommerce | ✅ | Pełna zgodność od wersji 5.0 LTS. |
| Shopify | ⚠️ | Częściowa – zależy od użytego motywu i aplikacji. |
Dostosowanie platformy to pierwszy krok, ale konieczne są również audyty i stała kontrola zgodności z wytycznymi WCAG.
Jak zadbać o zgodność z ustawą i zapewnić dostępność strony internetowej?
Dostępność cyfrowa stron internetowych i aplikacji mobilnych nie jest już tylko dobrym zwyczajem – to obowiązek wynikający z prawa i oczekiwań użytkowników. Aby uniknąć problemów, przedsiębiorcy powinni:
- Znać wymagania ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 o dostępności cyfrowej
- Regularnie aktualizować deklaracje dostępności
- Przeprowadzać audyty WCAG i aktualizować dokumentację
- Organizować szkolenia z dostępności cyfrowej dla zespołów
- Dbać o ciągłość dostępności przy każdej zmianie w serwisie
Dzięki tym działaniom nie tylko spełniamy wymagania prawne, ale też budujemy dostępny cyfrowo świat, w którym wszyscy użytkownicy – niezależnie od swoich ograniczeń – mogą mieć równy dostęp do informacji i usług.
Oferta Macopedii w zakresie dostępności cyfrowej
Z naszej strony możemy zaproponować klientom kompleksowe wsparcie w zakresie dostępności cyfrowej stron www i aplikacji. Oferujemy:
- Audyt dostępności strony – analiza zgodności z wymaganiami WCAG oraz identyfikacja elementów wymagających poprawy. W przypadku rozwiązań e-commerce, które same w sobie nie spełniają standardu, doradzamy w pierwszej kolejności aktualizację platformy jako bardziej efektywne kosztowo rozwiązanie.
- Wdrożenie zmian technicznych – nasi specjaliści wdrażają poprawki zgodnie z wytycznymi WCAG 2.1 AA, zarówno na poziomie kodu, struktury HTML, jak i warstwy wizualnej strony.
- Szkolenie redaktorów i twórców treści – prowadzimy szkolenia, w tym także bezpłatne webinary, dla zespołów odpowiedzialnych za aktualizację treści, by tworzone przez nich strony i aplikacje mobilne mogły być wygodnie użytkowane przez osoby z niepełnosprawnościami.
- Wsparcie w przygotowaniu i publikacji dokumentacji – pomagamy stworzyć zgodną z wymaganiami ustaw deklarację dostępności, a także inne dokumenty, które mogą być wymagane podczas kontroli ze strony UOKiK.
- Cykliczna ocena zgodności – oferujemy monitoring zmian i cykliczne audyty stron www i aplikacji mobilnych, w szczególności po większych aktualizacjach, by zachować ciągłość dostępności.
W przypadku wdrożeń opartych na systemach, które nie zostały zaprojektowane z myślą o dostępności cyfrowej, zakres koniecznych zmian jest zazwyczaj bardzo szeroki i obejmuje jednoczesne działania projektowe, programistyczne i redakcyjne. To oznacza wysokie koszty i czasochłonność. Dlatego też zalecamy etapowe wdrażanie zmian, które pozwala na wykazanie dobrej woli i aktywności w zakresie dostępności cyfrowej – co w przypadku ewentualnych kontroli może uchronić przed sankcjami finansowymi.
Podsumowanie: dostępność cyfrowa jako obowiązek, ale też szansa
Dostępność cyfrowa to dziś nie tylko wyraz odpowiedzialności społecznej, ale również konkretne wymagania ustawowe określone w ustawie o dostępności cyfrowej oraz Europejskim Akcie o Dostępności. Wdrożenie rozwiązań zgodnych z WCAG 2.1 AA zapewnia równy dostęp do treści osobom z niepełnosprawnościami i chroni przedsiębiorców przed ryzykiem kar finansowych.
Ministerstwo Cyfryzacji, poprzez portal gov.pl, publikuje wykaz obowiązujących przepisów oraz bezpłatne szkolenia i materiały edukacyjne wspierające wdrożenia w zakresie dostępności cyfrowej. W szczególności organizacje pozarządowe oraz instytucje korzystające z środków publicznych zobowiązane są do spełniania warunków technicznych publikacji treści cyfrowych i regularnego sprawdzania dostępności swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych.
Dostępność nie musi być wyłącznie wyzwaniem – może stać się szansą na wyróżnienie się na rynku, poprawę użyteczności serwisu i poszerzenie grona odbiorców o osoby dotychczas wykluczone cyfrowo. Dzięki naszym usługom i doświadczeniu w zakresie dostępności, firmy mogą działać zgodnie z przepisami i wartościami, budując dostępne cyfrowo i społecznie odpowiedzialne marki.